* * *
LA NOVAJ VESTOJ DE LA RE?O
(El Anderson.)
Anta? multaj jaroj vivis unu re?o, kiu tiel amis belajn novajn vestojn, ke li elspezadis sian tutan monon, por nur esti ?iam bele ornamita. Li ne zorgadis pri siaj soldatoj, nek pri teatro kaj ?aso, esceptinte nur se ili donadis al li okazon montri siajn novajn vestojn. Por ?iu horo de la tago li havis apartan surtuton, kaj kiel pri ?iu alia re?o oni ordinare diras : ? li estas en la konsilanejo ?, oni tie ?i ?iam diradis : ? la re?o estas en la vestejo ?.
En la granda urbo, en kiu li lo?is, estis tre gaje; ?iun tagon tien venadis multaj fremduloj. Unu tagon venis anka? du trompantoj, kiuj diris, ke ili estas teksistoj kaj teksas la plej belan ?tofon, kiun oni nur povas al si prezenti; ke ne sole la koloroj kaj desegnoj de tiu ?i ?tofo estas eksterordinare belaj, sed la vestoj, kiujn oni preparas el tiu ?i ?tofo, havas la mirindan econ, ke al ?iu, kiu ne ta?gas por sia ofico a? estas tro malsa?a, ili restas nevideblaj.
- Tio ?i estas ja bonegaj vestoj! pensis la re?o; havante tian surtuton, mi ja povus scii?i, kiu en mia regno ne ta?gas por la ofico, kiun li havas; mi povus diferencigi la sa?ajn de la malsa?aj! Jes, la ?tofo devas tuj esti teksita por mi! Kaj li donis al la amba? trompantoj grandan sumon da mono anta?e, por ke ili komencu sian laboron.
Ili starigis du teksilojn, faris mienojn kvaza? ili laboras, sed havis nenion sur la teksiloj. Tamen en la postuloj ili estis tre fervoraj kaj postuladis la plej delikatan silkon kaj la plej bonan oron. Tion ?i ili metadis en siajn proprajn po?ojn kaj laboradis super la malplenaj teksiloj, kaj e? ?is profunda nokto.
- Mi volus scii, kiom de la ?tofo ili jam pretigis! ekpensis la re?o, sed kaptis lin kelka timo ?e la penso, ke tiu, kiu estas malsa?a a? ne bone ta?gas por sia ofico, ne povas vidi la ?tofon. Li estis kvankam konvinkita, ke li pro si ne devas timi, tamen li preferis anta?e sendi alian personon, por vidi, kiel la afero staras. ?iuj homoj en la tuta urbo sciis, kian mirindan forton la ?tofo havas, kaj ?iu kun senpacienco jam volis vidi, kiel malsa?a lia najbaro estas.
- Mi sendos al la teksistoj mian maljunan honestan ministron! pensis la re?o, li la plej bone vidos, kiel la ?tofo elrigardas, ?ar li estas homo sa?a kaj neniu pli bone ta?gas por sia ofico, ol li!
Tiel la maljuna bonkora ministro iris en la salonon, en kiu la amba? trompantoj sidis anta? la malplenaj teksiloj kaj laboris. ? Dio, helpu al mi! ekpensis la maljuna ministro, lar?e malfermante la okulojn, mi nenion povas vidi! ? Sed li tion ?i ne eldiris.
La amba? trompantoj petis lin alveni pli proksime kaj demandis, ?u ?i ne estas bela desegno kaj belegaj koloroj. ?e tio ?i ili montris la malplenan teksilon, kaj la malfeli?a ministro uzis ?iujn fortojn por malfermi bone la okulojn, sed li nenion povis vidi, ?ar nenio estis.
- Mia Dio! li pensis, ?u mi estas malsa?a? tion ?i mi neniam supozis kaj tion ?i neniu devas scii?i! ?u mi ne ta?gas por mia ofico? Ne, neniel mi povas rakonti, ke mi ne vidas la teksa?on!
- Nu, vi ja nenion diras! rimarkis unu el la teksantoj.
- Ho, ?i estas bonega, tre ?arma! diris la maljuna ministro kaj rigardis tra siaj okulvitroj. Tiu ?i desegno kaj tiuj ?i koloroj! Jes, mi raportos al la re?o, ke ?i tre al mi pla?as!
- Tre agrable al ni! diris la amba? teksistoj kaj nomis la kolorojn kaj komprenigis la neordinaran desegnon. La maljuna ministro atente a?skultis, por povi diri tion saman, kiam li revenos al la re?o; kaj tiel li anka? faris.
Nun la trompantoj postulis pli da mono, pli da silko kaj oro, kion ili ?iam ankora? bezonis por la teksa?o. Ili ?ion metis en sian propran po?on, en la teksilon ne venis e? unu fadeno, sed ili, kiel anta?e, da?rigadis labori super la malplenaj teksiloj.
La re?o balda? denove sendis alian bonkoran oficiston, por revidi, kiel iras la teksado kaj ?u la ?tofo balda? estos preta. Estis kun li tiel same, kiel kun la ministro, li rigardadis kaj rigardadis, sed ?ar krom la malplena teksilo nenio estis, tial li anka? nenion povis vidi.
- Ne vere, ?i estas bela peco da ?tofo? diris la trompantoj kaj montris kaj klarigis la belan desegnon, kiu tute ne ekzistis.
- Malsa?a mi ja ne estas! pensis la sinjoro, tial sekve mi ne ta?gas por mia bona ofico. Tio ?i estas stranga, sed almena? oni ne devas tion ?i lasi rimarki! Tiel li la?dis la ?tofon, kiun li ne vidis, kaj certigis ilin pri sia ?ojo pro la belaj koloroj kaj la bonega desegno. Jes, ?i estas rava! li diris al la re?o.
?iuj homoj en la urbo parolis nur pri la belega ?tofo.
Nun la re?o mem volis ?in vidi, dum ?i estas ankora? sur la teksiloj. Kun tuta amaso da elektitaj homoj, inter kiuj sin trovis anka? la amba? maljunaj honestaj oficistoj, kiuj estis tie anta?e, li iris al la ruzaj trompantoj, kiuj nun teksis per ?iuj fortoj, sed sen fadenoj.
- Nu, ?u tio ?i ne estas efektive belega? diris amba? honestaj oficistoj. Via Re?a Mo?to nur admiru, kia desegno, kiaj koloroj! kaj ?e tio ?i ili montris sur la malplenan teksilon, ?ar ili pensis, ke la aliaj kredeble vidas la ?tofon.
- Kio tio ?i estas! pensis la re?o, mi ja nenion vidas! Tio ?i estas ja terura! ?u mi estas malsa?a? ?u mi ne ta?gas kiel re?o? tio ?i estus la plej terura, kio povus al mi okazi. Ho, ?i estas tre bela, diris tiam la re?o la?te, ?i havas mian plej altan aprobon! Kaj li balancis kontente la kapon kaj observadis la malplenan teksilon; li ne volis konfesi, ke li nenion vidas. La tuta sekvantaro, kiun li havis kun si, rigardadis kaj rigardadis, sed nenion pli rimarkis, ol ?iuj aliaj; tamen ili ?iam ripetadis post la re?o : ho, ?i ja estas tre bela! Kaj ili konsilis al li porti tiujn ?i belegajn vestojn el tiu ?i belega materialo la unuan fojon ?e la solena irado, kiu estis atendata. Rava, belega, mirinda! ripetadis ?iuj unu post la alia kaj ?iuj estis tre ?ojaj. La re?o donacis al la amba? trompantoj kavaliran krucon kaj la titolon de sekretaj teksistoj de la kortego.
La tutan nokton anta? la tago de la parado la trompantoj pasigis maldorme kaj ekbruligis pli ol dekses kandelojn. ?iuj povis vidi, kiel okupitaj ili estis je la pretigado de la novaj vestoj de la re?o. Ili faris mienon, kvaza? ili prenas la ?tofon de la teksiloj, tran?adis per grandaj tondiloj en la aero, kudradis per kudriloj sen fadenoj kaj fine diris : ? nun la vestoj estas pretaj! ?
La re?o mem venis al ili kun siaj plej eminentaj korteganoj, kaj amba? trompantoj levis unu manon supren, kvaza? ili ion tenus, kaj diris : ? Vidu, jen estas la pantalono! jen estas la surtuto! jen la mantelo! kaj tiel plu. ?i estas tiel malpeza, kiel aranea?o! oni povus pensi, ke oni nenion portas sur la korpo, sed tio ?i estas ja la plej grava eco!
- Jes! diris ?iuj korteganoj, sed nenion povis vidi, ?ar nenio estis.
- Via Re?a Mo?to nun volu plej afable demeti Viajn plej altajn vestojn, diris la trompantoj, kaj ni al Via Re?a Mo?to tie ?i anta? la spegulo vestos la novajn.
La re?o demetis siajn vestojn, kaj la trompantoj faris, kvaza? ili vestas al li ?iun pecon de la novaj vestoj, kiuj kvaza? estis pretigitaj; kaj ili prenis lin per la kokso kaj faris kvaza? ili ion alligas - tio ?i devis esti la trena?o de la vesto - kaj la re?o sin turnadis kaj returnadis anta? la spegulo.
- Kiel belege ili elrigardas, kiel bonege ili sidas! ?iuj kriis. Kia desegno, kiaj koloroj! ?i estas vesto de granda indo!
- Sur la strato oni staras kun la baldakeno, kiun oni portos super Via Re?a Mo?to en la parada irado! raportis la ?efa ceremoniestro.
- Nu, mi estas en ordo! diris la re?o. ?u ?i ne bone sidas? Kaj ankora? unu fojon li turnis sin anta? la spegulo, ?ar li volis montri, ke li kvaza? bone observas sian ornamon.
La ?ambelanoj, kiuj devis porti la trena?on de la vesto, eltiris siajn manojn al la planko, kvaza? ili levas la trena?on. Ili iris kaj tenis la manojn eltirite en la aero; ili ne devis lasi rimarki, ke ili nenion vidas. Tiel la re?o iris en parada mar?o sub la belega baldakeno, kaj ?iuj homoj sur la stratoj kaj en la fenestroj kriis : ? Ho, ?ielo, kiel senkomparaj estas la novaj vestoj de la re?o! Kian belegan trena?on li havas al la surtuto! kiel bonege ?io sidas! ? Neniu volis lasi rimarki, ke li nenion vidas, ?ar alie li ja ne ta?gus por sia ofico a? estus terure malsa?a. Nenia el la vestoj de la re?o ?is nun havis tian sukceson.
- Sed li ja estas tute ne vestita! subite ekkriis unu malgranda infano. - Ho ?ielo, a?du la vo?on de la senkulpeco! diris la patro; kaj unu a! la alia murmuretis, kion la infano diris.
- Li estas tute ne vestita; tie staras malgranda infano, kiu diras, ke li tute ne estas vestita! Li ja tute ne estas vestita! kriis fine la tuta popolo. Tio ?i pikis la re?on, ?ar al li jam mem ?ajnis, ke la popolo estas prava; sed li pensis : nun nenio helpos, oni devas nur kura?e resti ?e sia opinio! Li prenis teni?on ankora? pli fieran, kaj la ?ambelanoj iris kaj portis la trena?on, kiu tute ne ekzistis.
* * *
ALEKSANDRO MACEDONA
Orienta historia legendo el V. Jabec.
Granda re?o ekregis en Grekujo; ? Aleksandro Macedona ? li estis nomata. Li venkis popolojn kaj regnojn. Kaj liaj pensoj alte levi?is super la nubojn kaj flugadis kiel per aglaj flugiloj tiel alte sub la ?ielo, ke li el tie ekvidis, ke la tero estas en la oceano, kiel ekzemple na?anta pomo en vazo da akvo.
Unufoje Aleksandro ekvolis iri Afrikon, kie trovi?as la oro kaj kie regas virinoj, kiuj anka? batalas kun siaj malamikoj.
Li kolektis siajn maljunulojn kaj ilin demandis :
- Per kia maniero oni povas veni en la landon de oro?
- Vi ne povas transiri en tiun landon, respondis la maljunuloj, ?ar mallumaj montegaroj baras la vojon.
- Unu fojon mi decidis, kaj mian vorton mi ne ?an?os, kolere respondis la re?o; mi devas tie esti, tial donu al mi konsilon.
- Se vi ne?an?eble decidis iri tien, respondis la maljunuloj, ordonu al viaj servantoj alkonduki azenojn de Libujo, por kiuj ne ekzistas mallumo, kaj ili prenu anka? tre longajn ?nurojn kaj alligu ilian unu finon al via palaco; veturu, ho re?o, kun via militistaro sur la azenoj tiun lokon kaj tenu la ?nurojn en la manoj : tiam, se vi ne trovos la deziritan lokon, vi povos per la helpo de la ?nuroj veni returne al via re?a palaco.
Tio ?i pla?is al Aleksandro. Li prenis siajn militistojn, kiuj tenis la ?nurojn en la manoj, kaj ili forveturis al la lando de oro, por batali kun la tie regantaj virinoj.
Kiam li alvenis al tiu lando, la virinoj eliris al li kaj sin turnis al li kun la sekvanta parolo :
- Se via honoro estas al vi kara, ne tu?u nin; ?ar se vi nin venkos, la popoloj diros, ke nur virinojn vi venkis, kaj se vi estos venkita, oni diros ke virino vin mortigis!
Aleksandro lasis sian paroladon pri batalo kaj petis de ili panon. La virinoj alportis al li oran tablon, sur kiu ku?is ora pano.
- ?u mi sati?os de ora pano? demandis Aleksandro, tion ?i vidinte.
- Se vi deziras panon, kial vi venis al ni? respondis la virinoj; ?u en via lando mankas pano, ke vi tiel malproksime venis ?in ser?i?
Aleksandro ekhontis kaj eliris el la urbo, surskribinte sur videblaj lokoj la sekvantan frazon : ? Mi, Aleksandro, estis malsa?ulo en la da?ro de mia tuta vivo ?is la tempo, kiam la Afrikaj virinoj instruis al mi sa?on kaj prudenton ?. Kaj li reiris kun sia militistaro al sia lando.
En la vojo li sidi?is man?eti sur la bordo de ia rivero, kaj lavetante salan fi?on en la akvo de la rivero, li eksentis tre agrablan odoron.
- Tiu ?i rivero sendube elvenas el la paradizo, diris Aleksandro.
Ne longe pensante, Aleksandro ekiris la? tiu ?i rivero ?is li venis al la pordoj de ia palaco, kiu estis, kompreneble, la paradizo.
- Malfermu al mi la pordon! li ekkriis.
- Tio ?i estas la pordo de la domo de Dio, respondis al li vo?o el interne; nur sanktuloj havas la rajton enveni tien ?i!
- Konfesu mian re?an majeston, ekkriis Aleksandro, kaj donacu al mi ion, ?ar mi estas re?o !
Apena? li finis siajn vortojn, - jen ia mano donas al li homan kapon, li ?in prenis kaj reiris al sia lando.
Alveninte hejmen, li ekvolis scii la pezon de la donacita kapo, metis ?in sur la teleron de pesilo, kaj la telero mallevi?is ?is la tero. Sur la duan teleron li metis milojn da pecoj da ar?ento kaj oro por ?in mallevi-, sed vane : li ne povis; la tuta ar?ento kun la oro ne pezis tiom, kiom la kapo.
- Kion ?i signifas? demandis Aleksandro la sa?ulojn.
- ?i estas tial, respondis la sa?uloj, ?ar en la kapo sin trovas homa okulo, kiu neniam sati?as je ar?ento kaj oro.
- Kion do fari en tia okazo? demandis Aleksandro.
- ?utu iom da tera polvo sur la okulon, tiam ?i nenion vidos kaj kompreneble nenion deziros.
Kiam tiu ?i konsilo estis plenumita, la telero, sur kiu ku?is la kapo, tuj levi?is rapide supren.
- Nun mi vidas, diris Aleksandro, ke la sa?uloj havas prudenton ne homan, sed Dian!
Tradukis N. Ku?nir.
* * *
KIU ESTAS LA PLEJ BONA AMIKO DE LA VIRO?
Sudrusa popol-rakonto, tradukita de K. Hübert.
La supre metitan demandon respondas la malgrand'rusoj per la sekvanta historieto. Iam, rakontas ili, lupo persekutis la diablon en la la?dinda intenco lin kapti kaj forman?i. Okaze tion ?i rimarkis malgrand'ruso, kiu laboris sur la kampo, kaj, ?u pro tio, ke la malgrand'ruso ne povas vivi sen la diablo, a? ?u pro ia alia ka?zo - sufi?e, li eksentis kompaton por la diablo kaj fortimigis la lupon per fortega ? tju! ?. La diablo, ?ojante, ke li liberi?is de la lupo, dankis la malgrand'ruson kaj invitis lin veni la estontan vendredon en tian kaj tian profunda?on, kie li anka? estos kaj montros sin al li aparte dankema. Li nur ne venu sole, sed alvenu kun sia plej bona amiko. La malgrand'ruso pensis, ke la plej bona amiko de viro estas lia edzino, kaj tial li iris tien kune kun sia edzino. Kiam ili alvenis al la signita loko, la diablo ankora? ne estis tie kaj, por iel pasigi la tempon, la malgrand'ruso ku?igis sian kapon sur la bruston de sia edzino, kaj, dum ?i ?in purigadis de certaj malpuraj bestetoj, li dol?e ekdormis. Kiam li ?us ekdormis, tiam la diablo, aliformi?inte en belegan junan viron, proksimi?is al la edzino, amindumis kun ?i per la okuloj, kaj en kelkaj minutoj tute ?in gajnis tiel, ke ?i volonte ekkaptis la altiritan al ?i tran?ilon, por tratran?i la gor?on de sia edzo. Sed en tiu sama momento, kiam ?i tion ?i volis fari, la diablo, repreninte sian veran ekstera?on, la?te ekkriis, ? tju! ? tiel, ke la malgrand'ruso veki?is kaj ?ustatempe ankora? povis eviti la dan?eron, kiu lin minacis.
En sekvo de tiu ?i okazo la diablo, farante al li fortan predikon pro lia maltrafo, admonis lin kaj donis al li la klarigon, ke ne la edzino, kiel li ja tuj vidis sur si mem, estas la plej bona amiko de la viro, sed la hundo. La edzinon oni povas malsa?igi, delogi; ?i ofte forlasas la edzon, dum la hundo restas fidela al sia mastro, neniam lin forlasas, dividas kun li ?iujn dan?erojn, ?iun mizeron kaj, kiam mortas ?ia mastro, ?i pli sincere mal?ojas je li, ol kiu ajn el liaj parencoj.
- Tion ?i, diris la diablo, mi komunikas al vi, por turni vian atenton sur viajn efektivajn, verajn amikojn, el dankemeco por la helpo, kiun vi alportis al mi.
* * *
LA DEVENO DE LA VIRINO
(Hinda legendo.)
Kiam la ?iopova Mahadeva kreis la belegan Hindujon, li deflugis sur la teron, por ?in admiri. De lia flugo eklevis sin varma, bonodora vento. La fieraj palmoj klinis anta? Mahadeva siajn suprojn, kaj ekfloris sub lia rigardo la puraj, blankaj, delikataj, aromaj lilioj. Mahadeva de?iris unu el la lilioj kaj ?etis ?in en la lazuran maron. La vento ek?ancelis la kristalan akvon kaj enkovris la belegan lilion per blanka ?a?mo. Minuto - kaj el tiu ?i bukedo de ?a?mo ekfloris la virino - delikata, bonodora kiel la lilio, facila kiel la vento, ?an?a kiel la maro, kun beleco, brilanta kiel la ?a?mo mara, kaj rapide pasanta, kiel tiu ?i ?a?mo.
La virino anta? ?io ekrigardis en la kristalajn akvojn kaj ekkriis :
- Kiel mi estas belega!
Poste ?i ekrigardis ?irka?en kaj diris :
- Kiel la mondo estas bela!
La virino eliris sur la bordon seka el la akvo (de tiu ?i tempo la virinoj ?iam eliras sekaj el la akvo).
Je la vido de la virino ekfloris la floroj sur la tero, kaj el la ?ielo sur ?in ekcelis miljardoj da scivolaj okuloj. Tiuj ?i okuloj ekbrulis per ekstazo. De tiu ?i tempo lumas la steloj. La stelo Venus ekbrulis per envio - pro tio ?i lumas pli forte ol multaj aliaj.
La virino promenadis tra belegaj arbaroj kaj herbejoj, kaj ?io silente estis ravita de ?i. Tio ?i ekenuigis la virinon. La virino ekkriis :
- Ho, ?iopova Mahadeva! Vi kreis min tiel bela! ?io estas ravita de mi, sed mi ne a?das, ne scias pri tiuj ?i ravoj, ?io estas ravita silente!
Eka?dinte tiun ?i plendon, Mahadeva kreis sennombrajn birdojn. La sennombraj birdoj kantadis ravajn kantojn al la beleco de la belega virino. La virino a?skultis kaj ridetis. Sed post unu tago tio ?i ?in tedis. La virino ekenuis.
- Ho, ?iopova Mahadeva! ekkriis ?i, al mi oni kantas ravantajn kantojn, en ili oni parolas, ke mi estas belega. Sed kia beleco tio ?i estas, se neniu volas min cirka?preni kaj karese sin alpremi al mi!
Tiam la ?iopova Mahadeva kreis la belan, fleksan serpenton. ?i ?irka?prenadis la belegan virinon kaj rampis apud ?iaj piedoj. Duontagon la virino estis kontenta, poste ekenuis kaj ekkriis :
- Ah, se mi efektive estus bela, aliaj penus min imiti. La najtingalo kantas belege, kaj la kardelo ?in imitas. Kredeble mi ne estas jam tiel bela!
La ?iopova Mahadeva por kontentigo de la virino kreis la simion. La simio imitis ?iun movon de la virino, kaj la virino ses horojn estis kontenta, sed poste kun larmoj ?i ekkriis :
- Mi estas tiel bela, tiel belega! Pri mi oni kantas, oni min ?irka?prenas, rampas apud miaj piedoj kaj min imitas. Oni min admiras kaj min envias, tiel ke mi e? komencas timi. Kio do min defendos, se oni ekvolos fari al mi de envio malbonon?
Mahadeva kreis la fortan, potencan leonon. La leono gardis la virinon. La virino tri horojn estis kontenta, sed post tri horoj ?i ekkriis :
- Mi estas belega! Oni min karesas, mi - neniun! Oni min amas, mi - neniun! Mi ne povas ja ami tiun ?i grandegan, teruran leonon, por kiu mi sentas estimon kaj timon! Kaj en tiu ?i sama minuto anta? la virino, la? la volo de Mahadeva, aperis malgranda, beleta hundeto.
- Kiel aminda besto! ekkriis la virino kaj komencis karesi la hundeton. Kiel mi ?in amas!
Nun la virino havis ?ion, ?i pri nenio povis peti. Tio ?i ?in ekkolerigis. Por ellasi la koleron, ?i ekbatis la hundeton, la hundeto ekbojis kaj forkuris, ?i ekbatis la leonon - la leono ekmurmuregis kaj foriris - ?i surpa?is per piedo sur la serpenton, - la serpento eksiblis kaj forrampis. La simio forkuris kaj la birdoj forflugis, kiam la virino ekkriis je ili . . .
- Ho, mi malfeli?a! - ekkriis la virino, rompante la manojn, - oni min karesas, la?das, kiam mi estas en bona humoro, kaj ?iuj forkuras, kiam mi fari?as kolera! Mi sola! Ho, ?iopova Mahadeva! Je la lasta fojo mi vin petas : Kreu al mi tian ekzista?on, sur kiun mi povus ellasi la koleron, kiu ne havus la kura?on forkuri de mi, kiam mi estas kolera, kiu estus devigita pacience elportadi ?iujn batojn! -
Mahadeva enpensi?is kaj - kreis al ?i . . . la edzon!
Tradukis A. Grabowski.
* * *
LA NASKI?O DE LA TABAKO
ARABA LEGENDO.
La? la hispana rakonto de Cervera Bachiller tradukis
Jayme Heinlein Ferreira.
En la nomo de Allah, pardonema kaj bonkora, kiu donis al ni la kanon, por skribi, kaj kiu ?iutage instruas al la homoj ion, kion ili ne scias, a?skultu :
Li sola estas la grandulo, la potenculo, la sinjoro de la an?eloj kaj de la homoj. Sur Liaj lipoj estas la vero; la lumo de la sunoj, kiuj brilas super la montegoj, venas de Liaj okuloj. Unu el Liaj fingroj guvernas la ma?inon de la mondoj. La bloveto de Lia bu?o estas la vento, kiu pelas la sablojn de la dezerto. A?skultu :
?i ne estas la legendo pri la belulino Zobeido, nek la legendo pri la sultano de Kanda?oro, nek la historio pri la beduena belulino, nek unu el la dol?egaj popolrakontoj kaj sor?orakontoj, kiujn la popolaj orientaj poetoj kantas en akompano de la sonoj de la guzlo [Piednoto: Orienta unukorda ludinstrumento.], sidante apud la pordoj de la kafejoj de Bagdado a? anta? la bazaroj de la ri?ega D?edo. ?i ne estas unu el la rozaj legendoj, kiujn la beduenoj kantas apud la ? Puto de Beno ? dum la plenigado de la kru?oj, kiam la suno dormas en la brakoj de la vespero, a? kiujn la bestogardistoj de la dezerto kantas kune apud la ? ?tonegoj koloritaj ?, kiam la kameloj ripozas sub la blanka tendo kaj la luno levi?as sur la horizonto.
?i estas la legendo, kiun la veraj kredantoj ?iam ripetas kun la okuloj turnitaj al la ? Sankta Kiblo ? [Piednoto: Mekko.] kaj kiun rakontis al mi Ali Hasan el la gento ? Beni el Vedaroj ? unu matenon, kiam ni promenadis amba? sur la bordo de la maro.
Kiam la suno sin levis, Ali etendis la tapi?on de pre?o, falis sur la genuojn kaj ekparolis la Fatah. Kiam lia pre?o estis finita, li sin levis kaj proponis al mi la ? pipon de amikeco ?. Ni sidi?is kaj komencis fumi.
- Kristano, li diris al mi, vi ne konas la historion de naski?o de tiu ?i folio, kies odoron ni nun flaras kaj kies fumo supreniras ?is la trono de Allah, miksita kun la odoroj de la floroj?
- Mahometano, mi ne konas, mi respondis.
- La?data estu Allah, li ekkriis, kiu nur al la kredantoj, per la bu?o de la profeto, malkovris la misterojn de la objektoj kovritaj. De Dio ni estas, kaj al Dio ni reiros. . . . Li estas granda!
Kaj preninte pli da tabako en sian pipon, li rakontis al mi la sekvantan legendon, simplan, sed profunde religian kaj severan.
Unu fojon voja?is la profeto Mahometo (Dio havu lin en sankta gloro) tra la dezertoj de Jemen. Estis vintro, kaj pro la malvarmeco la bestoj-rampa?oj dormis la dormon de la longaj noktoj. La ?evalo, sur kiu la profeto rajdis, metis unu hufon sur serpentejon, kaj tuj oni ekvidis serpenteton, dormantan de malvarmo. Mahometo kompatis la rampa?on, deiris de la ?evalo, prenis la serpenteton kaj metis ?in en la manikon de sia mantelo, por ke la varmo de lia korpo ?in revivigu. Kaj la varmo de la korpo redonis al ?i la vivon. Balda? ?i ekmovi?is, poste ?i elmetis la kapon el la maniko kaj diris :
- Profeto, mi volas mordi vian manon.
- Ne estu maldanka, respondis la profeto.
- Mi tiel volas.
- Kiam vi montros al mi la ka?zon, kiu vin igas fari malbonon al mi, tiam mi permesos al vi mordi min.
- Via gento, murmuris la serpento, ?iam militas kontra? nia : la piedoj de la viaj kaj la hufoj de viaj ?evaloj venkas ?iam la niajn, kaj mi nun volas ven?i al vi.
- Nun ni parolas nek pri via gento, nek pri nia, respondis la profeto : nur inter vi kaj mi estas la afero. Kian do malbonon mi al vi faris? ?u mi ne faris al vi bonon, redonante al vi la vivon per la varmo de mia korpo?
- Malgra? tio mi volas vin mordi, por ke poste vi ne faru malbonon al miaj filoj nek al aliaj de mia gento.
- Tio ?i, malbona rampa?o, estos maldanko : vi pagos malbonon por bono. Ve al vi, kiu tiel malbone volas repagi la bona?on, kion oni faras al vi!
- Mi volas, ekkriis tiam la serpento kolere, mi volas, kaj mi ?uras al vi per Dio la granda kaj potenca, ke mi mordos vin!
A?dinte la nomon de Allah, la profeto ne kura?is pli respondi. Li klinis la kapon kaj diris :
- Lia nomo estu la?data! Ni estas de Li kaj de Li ni havas la vivon!
Kaj li malkovris la manon, ke la serpento tie mordu. Kaj la serpento mordis la sanktan manon de Mahometo.
Tiu ?i tiam, eksentinte la doloron, el?etis la serpenton malproksimen kaj malbenis ?in en la nomo de Allah, ?ar ?i estis maldanka, kaj kun ?i li malbenis anka? ?iujn, kiuj pagas malbonon por bono kaj ne estas dankaj por la bonoj, kiujn oni faras al ili.
Poste la profeto alpremis la lipojn al la vundo, forte eksu?is kaj eltiris la venenon, kiun la rampa?o tie lasis. Kaj li kra?is sur la sablon de la dezerto. En tiu sama minuto sur la loko, kie falis la kra?a?o, naski?is kreska?o, rapide disvolvi?ante kaj donante foliojn.
La araboj, kiuj akompanis la senditon de Allah, ekbruligis kelkajn foliojn, kiel oferon al Dio sola, pardonema kaj bonkora, kiu savis la estron de la kredantoj de pereo per la veneno; kaj tiam ili flaris la strangan kaj delikatan odoron, kiun tiu ?i kreska?o donas, estante bruligata.
De tiu tago ?iuj bonaj mahometanoj fumas la foliojn de tiu herbo mirinda kaj benita de Allah, plantas ?in en la oazoj kaj flaras ?ian odoron kun respekto kaj ?ojo, ?ar ?ia gusto enhavas la maldol?econ de la veneno serpenta kaj la dol?econ de la sankta kra?a?o de la profeto.
De tiu malproksima tempo la tabako estas la plezuro de la had?ioj, kiuj voja?as al Mekko, de la ulemoj, kiuj instruas la sa?econ apud la sojlo de la meskito de El-Hazar, fonto de gajeco kaj lumo, kaj de la ? filoj de la blanka tendo ?, kiuj estas la re?oj de la dezerto.
Anka? de tiu tempo la kredanto, ricevinte de alia mahometano, sub lia tendo, la ? salon de gastameco ?, devas ami lin kaj defendi lin ?is la morto, se estus bezone, ?ar la malbeno de la profeto staras super la kapo de maldankulo, kiu ne povos vidi la klaran lumon de la paradizo en la nokto de sia morto.
Tio ?i estas la legendo pri la tabako, kiu transiras de gento al gento, rakontata de la maljunaj kredantoj, tra la centjaroj kaj generacioj, pro la gloro de Allah, kies nomo estas benita. Li sola estas granda!
* * *
KARAGARA
Hinda fabelo. Rakontis F. V. L.
En la urbo Vataman vivis sa?a, sed malri?a bramano Kecava. Lia edzino Karagara estis malbona al ?iu; e? la diablo, kiu lo?is en arbo apud tiu domo, el timo je Karagara forkuris en dezerton. La bramano ne povis elporti la turmentojn, ricevatajn de sia edzino, kaj foriris. En la vojo vidis lin la diablo kaj diris : ? Hodia? mi regalos vin. Ne timu! Mi lo?is en arbo apud via domo, sed el timo je Karagara mi forkuris; mi volas fari al vi ion bonan. Iru en la urbon Mrigavati; tie regas Madana; mi eniros en lian fllinon Mrigalo?ana'n kaj lasos min elirigi nur per vi ?.
Tiel estis farita. La diablo eniris en la re?idinon, la bramano venis kaj faris ?ion, kion faras la aliaj magiistoj, sed la diablo ne eliris. Fine la bramano diris : ? En la nomo de Karagara, eliru! ? kaj la diablo obeis.
La re?o donis al la bramano sian filinon kiel edzino kaj kun tio ?i anka? duonon de la regno. - La diablo iris en la urbon Karnavati kaj eniris en la re?inon Sulo?ana'n. La re?o sendis al Madana kaj petis pri la magiisto Kecava. Tiu ?i venis al la turmentata re?ino, sed la diablo, vidinte lin, diris : ? Jam unu fojon mi helpis al vi; nun gardu vin. ? La bramano alpa?is pli proksime kaj ekmurmuretis al la re?ino en la orelon : ? Karagara venis; mi volis nur diri ?in al vi. ? La diablo, a?dinte tion ?i, ektimis kaj eliris. La bramano, riceviate grandajn honorojn de la re?o, reiris en la urbon Mrigavati.
* * *
LA VIRINETO DE MARO
Fabelo de Andersen.
Malproksime en la maro la akvo estas tiel blua, kiel la folioj de la plej bela cejano, kaj klara, kiel la plej pura vitro, sed ?i estas tre profunda, pli profunda, ol povas atingi ia ankro; multaj turoj devus esti starigitaj unu sur la alia, por atingi de la fundo ?is super la akvo. Tie lo?as la popolo de maro.
Sed ne pensu, ke tie estas nuda, blanka, sabla fundo; ne, tie kreskas la plej mirindaj arboj kaj kreska?oj, de kiuj la trunketo kaj folioj estas tiel flekseblaj kaj elastaj, ke ili ?e la plej malgranda fluo de la akvo sin movas, kiel vivaj esta?oj. ?iuj fi?oj, malgrandaj kaj grandaj, traglitas inter la bran?oj, tute tiel, kiel tie ?i supre la birdoj en la aero. En la plej profunda loko staras la palaco de la re?o de la maro. La muroj estas el koraloj, kaj la altaj fenestroj el la plej travidebla sukceno; la tegmento estas farita el konkoj, kiuj sin fermas kaj malfermas la? la fluo de la akvo. Tio ?i estas belega vido, ?ar en ?iu konko ku?as brilantaj perloj, el kiuj ?iu sola jam estus efektiva beliga?o en la krono de re?ino.
La re?o de la maro perdis jam de longe sian edzinon, sed lia maljuna patrino kondukis la mastra?on de la domo. ?i estis sa?a virino, sed tre fiera je sia nobeleco, tial ?i portis dekdu ostrojn sur la vosto, dum aliaj nobeloj ne devis porti pli ol ses. Cetere ?i meritis ?ian la?don, la plej multe ?ar ?i montris la plej grandan zorgecon kaj amon por la malgrandaj re?idinoj, ?iaj nepinoj. Ili estis ses belegaj infanoj, sed la plej juna estis tamen la plej bela el ?iuj; ?ia ha?to estis travidebla kaj delikata, kiel folieto de rozo, ?iaj okuloj bluaj kiel, la profunda maro; sed, kiel ?iuj aliaj, ?i ne havis piedojn, la korpo fini?is per fi?a vosto.
La tutan tagon ili povis ludi en la palaco, en la grandaj salonoj, kie vivaj floroj elkreskadis el la muroj. La grandaj sukcenaj fenestroj estis malfermataj, kaj tiam la fi?oj enna?adis al ili, tute kiel ?e ni enflugas la hirundoj, kiam ni malfermas la fenestrojn. La fi?oj alna?adis al la malgrandaj re?idinoj, man?adis el iliaj manoj kaj lasadis sin karesi.
Anta? la palaco sin trovis granda ?ardeno kun ru?aj kaj nigrabluaj floroj; la fruktoj brilis kiel oro kaj la floroj kiel fajro, dum la trunketoj kaj folioj sin movis sen?ese. La tero estis la plej delikata sablo, sed blua, kiel flamo de sulfuro. Super ?io estis ia blua brileto. Oni povus pli diri, ke oni sin trovas alte supre, en la aero, havante nur ?ielon super kaj sub si, ol ke oni estas sur la fundo de la maro. En trankvila vetero oni povis vidi la sunon, kiu elrigardis kiel purpura floro, el kiu venis lumo ?irka?en.
?iu el la malgrandaj re?idinoj havis en la ?ardeno sian apartan loketon, kie ?i povis la? sia pla?o kaj bontrovo fosi kaj planti. Unu donis al sia florejo la formon de baleno; alia trovis pli bone, ke ?ia florejo similas je virineto de maro; sed la plej juna donis al la sia formon rondan, kiel la suno, kaj havis nur florojn ru?e brilantajn, kiel tiu. ?i estis en ?io originala infano, silenta kaj pensanta, kaj kiam la aliaj fratinoj sin ornamis per la mirindaj objektoj, kiujn ili ricevis de ?ipoj, venintaj al la fundo, ?i volis havi, krom la ru?aj floroj, kiuj similis je la suno, nur unu belan statuon, kiu prezentis tre belan knabon. ?i estis farita el blanka klara marmoro kaj falis sur la fundon de la maro ?e la rompi?o de la ?ipo. ?i plantis apud la statuo rozaru?an salikon, kiu kreskis belege kaj tenis siajn bran?ojn super la statuo, ?is la blua sablo de la fundo, kie la ombro havis koloron nigra-bluan kaj movadis sin sen?ese, kiel la bran?oj. ?i elrigardis, kiel la supro kaj la radikoj ludus inter si kaj sin kisus.
Ne estis pli granda plezuro por la juna re?idino, ol a?di pri la mondo supra kaj la homoj. La maljuna avino devis rakontadi ?ion, kion ?i sciis pri ?ipoj kaj urboj, homoj kaj bestoj. Sed la plej bela kaj mirinda estis por ?i, ke la floroj supre sur la tero odoras, kion ne faras la floroj sur la fundo de la maro, kaj ke la arbaroj estas verdaj kaj la fi?oj, kiujn oni vidas tie inter la bran?oj, tiel la?te kaj agrable kantas, ke estas plezuro ilin a?di. ?i estis la birdetoj, kiujn la avino nomis fi?oj, ?ar alie ?iaj nepinoj, kiuj ne vidis ankora? birdojn, ne povus ?in kompreni.
- Kiam vi atingos la a?on de dekkvin jaroj, diris la avino, vi ricevos la permeson sin levi el la maro, sidi sub la lumo de la luno sur la maraj ?tonegoj kaj rigardi la grandajn ?ipojn, kiuj veturos anta? vi; vi vidos anka? arbarojn kaj urbojn! Balda? unu el la fratinoj devis atingi la a?on de dekkvin jaroj, sed la aliaj. . . . ?iu el ili estis unu jaron pli juna, ol la alia, tiel ke al la plej juna mankis ankora? plenaj kvin jaroj, ?is ?i povus sin levi de la fundo de la maro kaj vidi, kiel nia mondo elrigardas. Sed unu promesis al la alia rakonti al ?i, kion ?i vidis kaj kio la plej multe pla?is al ?i en la unua tago; ?ar ilia avino ne sufi?e ankora? rakontis al ili, estis ankora? multaj aferoj, pri kiuj ili volus scii.
Sed neniu el ili estis tiel plena je deziroj, kiel la plej juna, ?uste ?i, kiu devis ankora? la plej longe atendi kaj estis tiel silenta kaj plena je pensoj. Ofte en la nokto ?i staris anta? la malfermita fenestro kaj rigardis supren tra la mallume blua akvo, kiel la fi?oj per siaj na?iloj kaj vostoj ?in batis. La lunon kaj stelojn ?i povis vidi; ili ?ajnis tre palaj, sed por tio ili tra la akvo elrigardis multe pli grandaj, ol anta? niaj okuloj. Se sub ili glitis io kiel nigra nubo, ?i sciis, ke tio ?i estas a? baleno na?anta super ?i, a? e? ?ipo kun multaj homoj. Ili certe ne pensis, ke bela virineto de maro staras sur la fundo kaj eltiras siajn blankajn manojn kontra? la ?ipo.
Jen la plej maljuna re?idino atingis la a?on de dekkvin jaroj kaj ricevis la permeson sin levi super la supra?on de la maro. Kiam ?i revenis, ?i havis multege por rakonti; sed la plej bela estas, ?i diris, ku?i en la lumo de la luno sur supermara sabla?o sur trankvila maro kaj rigardi la grandan urbon, kiu sin trovas tuj sur la bordo de la maro, belan urbon, kie la lumoj brilas kiel centoj da steloj, a?di la muzikon kaj la bruon de kale?oj kaj homoj, vidi la multajn pre?ejojn kaj turojn kaj a?skulti la sonadon de la pre?ejaj sonoriloj. ?uste ?ar al la plej juna estis ankora? longe malpermesite sin levi, ?i la plej multe sentis grandan deziregon je ?io ?i. Kun kia atento ?i a?skultis tiujn ?i rakontojn! Kaj kiam ?i poste je la vespero staris anta? la malfermita fenestro kaj rigardis tra la mallume-blua akvo, ?iuj ?iaj pensoj estis okupitaj je la granda urbo kun ?ia bruado, kaj ?ajnis al ?i, ke la sonado de la pre?ejaj sonoriloj trapenetras malsupren al ?i.
Post unu jaro la dua fratino ricevis la permeson sin levi tra la akvo kaj na?i kien ?i volas. ?i suprenna?is ?e la subiro de la suno, kaj tiu ?i vido la? ?ia opinio estis la plej bela. La tuta ?ielo elrigardis kiel oro, ?i diris, kaj la nuboj - ha, ilian belecon ?i ne povus sufi?e bone priskribi! Ru?aj kaj nigrabluaj ili sin transportis super ?i, sed multe pli rapide ol ili, flugis, kiel longa blanka kovrilo, amaso da sova?aj cignoj super la akvo al la fori?anta suno. Ili flugis al la suno, sed tiu ?i mallevi?is kaj la roza brilo estingi?is sur la maro kaj la nuboj.
En la sekvanta jaro la tria fratino sin levis; ?i estis la plej kura?a el ?iuj kaj na?is tial supren en unu lar?an riveron, kiu fluas al la maro. Palacoj kaj vila?aj dometoj estis vidataj tra belegaj arbaroj : ?i a?dis kiel ?iuj birdoj kantis, kaj la suno lumis tiel varme, ke ?i ofte devis na?i sub la akvon, por iom malvarmigi sian brule varmegan viza?on. En unu malgranda golfo ?i renkontis tutan amason da belaj homaj infanoj; ili kuradis tute nudaj kaj batadis en la akvo. ?i volis ludi kun ili, sed kun teruro ili forkuris. Poste venis malgranda nigra besto, tio estis hundo, sed ?i anta?e neniam vidis hundon; tiu ?i komencis tiel furioze ?in boji, ke ?i tute ektimi?is kaj ree forkuris en la liberan maron. Sed neniam ?i forgesos la belegajn arbarojn, la verdajn montetojn kaj la malgrandajn infanojn, kiuj povis na?i, kvankam ili ne havis fi?an voston.
La kvara fratino ne estis tiel kura?a; ?i restis en la mezo de la sova?a maro kaj rakontis, ke ?uste tie estas la plej bele. Oni povas rigardi tre malproksime ?irka?e, kaj la ?ielo staras kiel vitra klo?o super la maro. ?ipojn ?i vidis, sed nur tre malproksime, ili elrigardis kiel mevoj; la ludantaj delfenoj sin renversadis kaj la grandaj balenoj ?prucis akvon el la truoj de siaj nazoj supren, ke ?i elrigardis ?irka?e kiel centoj da fontanoj.
Nun venis la tempo por la kvina fratino. ?ia naskotago estis ?uste en la mezo de vintro, kaj tial ?i vidis, kion la aliaj la unuan fojon ne vidis. La maro estis preska? tute verda, kaj ?irka?e na?is grandaj montoj de glacio, el kiuj, la? ?ia rakonto, ?iu elrigardis kiel perlo kaj tamen estis multe pli granda ol la turoj, kiujn la homoj konstruas. En la plej mirindaj formoj ili sin montris kaj brilis kiel diamantoj. ?i sidi?is sur unu el la plej grandaj, kaj ?iuj ?ipistoj forkuradis kun teruro de la loko, kie ?i sidis kaj lasis la venton ludi kun ?iaj longaj haroj. Sed je la vespero la ?ielo kovri?is je nuboj, ?i tondris kaj fulmis, dum la nigra maro levis la grandajn pecegojn da glacio alte supren kaj briligis ilin en la forta fulmado. Sur ?iuj ?ipoj oni mallevis la velojn; estis timego, teruro, sed ?i sidis trankvile sur sia na?anta glacia monto kaj vidis, kiel la fajraj fulmoj zigzage sin ?etadis en la ?a?man maron.
Kiam iu el la fratinoj venis la unuan fojon super la akvon, ?iu estis ravata de la nova kaj bela, kiun ?i vidis; sed nun, kiam ili kiel granda?aj knabinoj havis la permeson supreniri ?iufoje la? sia volo, ?i fari?is por ili indiferenta; ili deziregis ree hejmen, kaj post la paso de unu monato ili diris, ke malsupre en la domo estas la plej bele kaj tie oni sin sentas la plej oportune.
Ofte en vespera horo la kvin fratinoj ?irka?prenadis unua la alian per la manoj kaj suprenna?adis en unu linio super la akvon. Ili havis belegajn vo?ojn, pli belajn ol la vo?o de homo, kaj kiam ventego komenci?is kaj ili povis supozi, ke rompi?os ?ipoj, ili na?adis anta? la ?ipoj kaj kantadis agrable pri la beleco sur la fundo de la maro, kaj petis la ?ipanojn ne timi veni tien. Sed tiuj ?i ne povis kompreni la vortojn, ili pensis ke ?i estas la ventego; kaj ili anka? ne povis vidi la bela?ojn de malsupre, ?ar se la ?ipo iris al la fundo, la homoj mortis en la akvo kaj venis nur jam kiel malvivuloj en la palacon de la re?o de la maro.
Kiam je la vespero la fratinoj tiel mano en mano sin alte levis tra la maro, tiam la malgranda fratino restis tute sola kaj rigardis post ili, kaj estis al ?i, kiel ?i devus plori; sed virino de maro ne havas larmojn, kaj tial ?i suferas multe pli multe.
- Ho, se mi jam havus la a?on de dekkvin jaroj! ?i diris. Mi scias, ke ?uste mi forte amos la mondon tie supre kaj la homojn, kiuj tie lo?as kaj konstruas!
Fine ?i atingis la a?on de dekkvin jaroj.
- Jen vi elkreskis, diris ?ia avino, la maljuna re?ino-vidvino. Venu, kaj mi vin ornamos kiel viajn aliajn fratinojn! ?i metis al ?i kronon el blankaj lilioj sur la harojn, sed ?iu folieto de floro estis duono de perlo; kaj la maljuna avino lasis almordi?i al la vosto de la re?idino ok grandajn ostrojn, por montri ?ian altan staton.
- Tio ?i doloras! diris la virineto de maro.
- Jes, kortega ceremonio postulas maloportunecon! diris la avino.
Ho, ?i fordonus kun plezuro ?iun ?i belega?on kaj de?etus la multepezan kronon! ?iaj ru?aj ?ardenaj floroj staris al ?i multe pli bone, sed nenio helpis. ? Adia?! ? ?i diris kaj levis sin facile kaj bele tra la akvo.
Anta? momento subiris la suno, kiam ?i levis la kapon super la supra?o de la maro; sed ?iuj nuboj brilis ankora? kiel rozoj kaj oro, kaj tra la palru?a aero lumis la stelo de la vespero, la aero estis trankvila kaj fre?a kaj nenia venteto movis la maron. Sur la maro staris granda trimasta ?ipo, nur unu velo estis levita, ?ar estis nenia bloveto, kaj inter la ?nuregaro sidis ?ie ?ipanoj. Oni a?dis muzikon kaj kantadon, kaj kiam la vespero fari?is pli malluma, centoj da koloraj lanternoj estis ekbruligitaj; ?i elrigardis, kvaza? la flagoj de ?iuj nacioj blovi?as en la aero. La virineto de maro alna?is ?is la fenestro de la kajuto, kaj ?iufoje, kiam la akvo ?in levis, ?i provis rigardi tra la klaraj vitroj de la fenestroj en la kajuton, kie staris multaj ornamitaj homoj, sed la plej bela el ili estis la juna re?ido kun la grandaj nigraj okuloj. Li povis havi la a?on de dekses jaroj, lia tago de naski?o ?uste nun estis festata, kaj pro tio ?i regis la tuta tiu gajeco kaj belegeco. La ?ipanoj dancis sur la ferdeko, kaj kiam la re?ido al ili eliris, pli ol cent raketoj levi?is en la aeron. Ili lumis kiel luma tago, tiel ke la virineto de maro ektimis kaj subi?is sub la akvon. Sed balda? ?i denove ellevis la kapon kaj tiam ?ajnis al ?i, kvaza? ?iuj steloj de la ?ielo defalas al ?i. Neniam ankora? ?i vidis tian fajra?on. Grandaj sunoj mu?ante sin turnadis, belegaj fajraj fi?oj sin levadis en la bluan aeron kaj de ?io estis vidata luma rebrilo en la klara trankvila maro. Sur la ?ipo mem estis tiel lume, ke oni povis vidi e? la plej malgrandan ?nuron, ne parolante jam pri la homoj. Kiel bela la juna re?ido estis, kaj li premis al la homoj la manojn kun afabla ridetado, dum la muziko sonis tra la bela nokto.
Jam fari?is malfrue, sed la virineto de maro ne povis deturni la okulojn de la ?ipo kaj de la bela re?ido. La koloraj lanternoj estingi?is, la raketoj sin ne levadis pli en la aeron, la pafilegoj jam pli ne tondris, sed profunde en la maro estis movado kaj bruado. La virineto de maro sidis sur la akvo kaj balanci?is supren kaj malsupren, tiel ke ?i povis enrigardadi en la kajuton. Sed pli rapide la ?ipo kuris super la ondoj, unu velo post la alia estis levataj, pli forte batis la ondoj, nigra nubego sin montris kaj fulmoj malproksimaj ekbrilis. Terura ventego balda? komenci?is. Tial la ?ipanoj demetis la velojn. La granda ?ipo balanci?is en rapidega kurado sur la sova?a maro; kiel grandaj nigraj montoj sin levadis la ?a?manta akvo, minacante sin trans?eti super la mastoj, sed la ?ipo sin mallevadis kiel cigno inter la altaj ondoj kaj levadis sin ree sur la akvajn montojn. Al la virineto de maro ?i ?ajnis kiel veturo de plezuro, sed la ?ipanoj tute alie tion ?i rigardis; la ?ipo ?emegis kaj krakis, la ?efa masto rompi?is en la mezo kiel kano, kaj la ?ipo ku?i?is sur flanko kaj la akvo eniris en la interna?on de la ?ipo. Nun la virineto de maro vidis, ke la ?ipanoj estas en dan?ero, ?i devis sin mem gardi anta? la traboj kaj rompa?oj de la ?ipo, kiuj estis pelataj super la akvo. Kelkan tempon estis tiel mallumege, ke ?i nenion povis vidi; sed jen ekfulmis kaj fari?is denove tiel lume, ke la virineto de maro klare revidis ?iujn sur la ?ipo. ?iu penis sin savi, kiel li povis. La plej multe ?i observadis la junan re?idon kaj ?i vidis, kiam la ?ipo rompi?is, ke li falis en la profundan maron. En la unua momento ?i estis tre ?oja, ?ar nun li ja venos al ?i, sed balda? venis al ?i en la kapon, ke la homoj ja ne povas vivi en la akvo kaj tiel li nur malviva venos en la palacon de la re?o de la maro.
Ne, morti li ne devas! Tial la virineto de maro ekna?is inter la traboj kaj tabuloj, kiuj kuradis sur la maro forgesis la propran dan?eron, subna?is profunde en la akvon kaj sin levis denove inter la altaj ondoj. Fine ?i atingis la junan re?idon, kiu jam apena? sin tenis sur la supra?o de la sova?a maro. Liaj manoj kaj piedoj komencis jam laci?i, la belaj okuloj sin fermis, li devus morti, se ?i ne alvenus. ?i tenis lian kapon super la akvo kaj lasis sin peli de la ondoj kien ili volis.
?irka? la mateno la ventego fini?is. De la ?ipo ne restis e? unu ligneto. Ru?a kaj brilanta sin levis la suno el la akvo, kaj ?ajnis, ke per tio ?i la vangoj de la re?ido ricevis vivon, tamen liaj okulaj restis fermitaj. La virineto de maro kisis lian altan belan frunton kaj reordigis liajn malsekajn harojn. ?ajnis al ?i, ke li estas simila je la marmora statuo en ?ia malgranda ?ardeno. ?i lin kisis kaj rekisis kaj forte deziris, ke li restu viva.
Jen montri?is tero, altaj bluaj montoj, sur kies suproj brilis la blanka ne?o, kiel amaso da cignoj. Malsupre sur la bordo staris belegaj verdaj arbaroj kaj anta? ili staris pre?ejo a? mona?ejo, estis ankora? malfacile bone ?in diferencigi, sed konstruo ?i estis. Citronaj kaj oran?aj arboj kreskis en la ?ardeno kaj anta? la eniro staris altaj palmoj. La maro faris tie ?i malgrandan golfeton, en kiu la akvo estis tute trankvila, sed tre profunda, kaj kiu estis limita de superakvaj ?tonegoj, kovritaj de delikata blanka sablo. Tien ?i alna?is la virineto de maro kun la bela princo, ku?igis lin sur la sablo kaj zorgis, ke lia kapo ku?u alte en la varma lumo de la suno.
Eksonis la sonoriloj en la granda blanka konstruo kaj multaj junaj knabinoj sin montris en la ?ardeno. Tiam la virineto de maro forna?is kaj ka?is sin post kelkaj altaj ?tonoj, kiuj elstaris el la akvo, kovris la harojn kaj bruston per ?a?mo de la maro, tiel ke neniu povis vidi ?ian belan viza?on, kaj ?i nun observadis, kiu venos al la malfeli?a re?ido.
Ne longe da?ris kaj alvenis juna knabino. ?i videble forte ektimis, sed nur unu momenton, kaj balda? ?i vokis multajn homojn, kaj la virineto de maro vidis, ke la re?ido denove ricevis la konscion kaj ridetis al ?iuj ?irka?starantoj, sed al sia savintino li ne ridetis, li ja e? ne sciis, ke al ?i li devas danki la vivon. ?i sentis sin tiel mal?oja, ke ?i, kiam oni lin forkondukis en la grandan konstruon, malgaje subna?is sub la akvon kaj revenis al la palaco de sia patro.
?i estis ?iam silenta kaj enpensa, sed nun ?i fari?is ankora? pli multe. La fratinoj ?in demandis, kion ?i vidis la unuan fojon tie supre, sed ?i nenion al ili rakontis.
Ofte en vespero kaj mateno ?i levadis sin al la loko, kie ?i forlasis la re?idon. ?i vidis, kiel la fruktoj de la ?ardeno fari?is maturaj kaj estis de?iritaj, ?i vidis, kiel la ne?o fluidi?is sur la altaj montoj, sed la re?idon ?i ne vidis, kaj ?iam pli mal?oja ?i tial revenadis hejmen. ?ia sola plezuro estis sidi en sia ?ardeneto kaj ?irka?preni per la brakoj la belan marmoran statuon, kiu estis simila je la re?ido; sed siajn florojn ?i ne flegis, kaj sova?e ili kreskis super la vojetoj, kaj iliaj longaj trunketoj kaj folioj sin kunplektis kun la bran?oj de la arboj tiel, ke tie fari?is tute mallume.
Fine ?i ne povis pli elteni kaj rakontis al unu el siaj fratinoj, kaj balda? tiam scii?is ?iuj aliaj, sed je vorto de honoro neniu pli ol tiu, kaj kelkaj aliaj virinetoj de maro, kiuj tamen rakontis ?in nur al siaj plej proksimaj amikinoj. Unu el ili povis doni scia?on pri la re?ido, ?i anka? vidis la feston naskotagan sur la ?ipo, sciis, de kie la re?ido estas kaj kie sin trovas lia regno.
? Venu, fratineto! ? diris la aliaj re?idinoj, kaj interplektinte la brakojn reciproke post la ?ultroj, ili sin levis en longa linio el la maro tien, kie sin trovis la palaco de la re?ido.
Tiu ?i palaco estis konstruita el helflava brilanta speco de ?tono, kun grandaj marmoraj ?tuparoj, el kiuj unu kondukis rekte en la maron. Belegaj orkovritaj kupoloj sin levadis super la tegmentoj, kaj inter la kolonoj, kiuj ?irka?is la tutan konstruon, staris marmoraj figuroj, kiuj elrigardis kiel vivaj ekzista?oj. Tra la klara vitro en la altaj fenestroj oni povis rigardi en la plej belegajn salonojn, kie pendis multekostaj silkaj kurtenoj kaj tapi?oj kaj ?iuj muroj estis ornamitaj per grandaj pentra?oj, ke estis efektiva plezuro ?ion tion ?i vidi.
En la mezo de la granda salono batis alta fontano, ?iaj radioj sin levadis ?is la vitra kupolo de la plafono, tra kiu la suno lumis sur la akvo kaj la plej belaj kreska?oj, kiuj sin trovis en la granda baseno.
Nun ?i sciis, kie li lo?as, kaj tie ?i montradis sin ofte en vespero kaj en nokto sur la akvo; ?i alna?adis multe pli proksime al la tero, ol kiel kura?us ia alia, ?i e? sin levadis tra la tuta mallar?a kanalo, ?is sub la belega marmora balkono. Tie ?i sidadis kaj rigardis la junan re?idon, kiu pensis, ke li sidas sola en la klara lumo de la luno.
Ofte en vespero ?i vidadis lin forveturantan sub la sonoj de muziko en lia belega ?ipeto ornamita per flagoj; ?i rigardadis tra la verdaj kanoj, kaj se la vento kaptadis ?ian longan blankan vualon kaj iu ?in vidis, li pensis, ke ?i estas cigno, kiu disvastigas la flugilojn.
Ofte en la nokto, kiam la fi?istoj kaptadis fi?ojn sur la maro ?e lumo de tor?oj, ?i a?dadis, ke ili rakontas multon da bona pri la juna re?ido, kaj ?i ?ojadis, ke ?i savis al li la vivon, kiam li preska? sen vivo estis pelata de la ondoj, kaj ?i ekmemoradis, kiel firme lia kapo ripozis sur ?ia brusto kaj kiel kore ?i lin kisis. Pri tio ?i li nenion sciis, li ne povis e? son?i pri ?i.
?iam pli kaj pli kreskis ?ia amo al la homoj, ?iam pli ?i deziris povi sin levi al ili kaj vivi inter ili, kaj ilia mondo ?ajnis al ?i multe pli granda ol ?ia. Ili ja povas flugi sur ?ipoj trans la maron, sin levi sur la altajn montojn alte super la nubojn, kaj la landoj, kiujn ili posedas, sin etendas kun siaj arbaroj kaj kampoj pli malproksime, ol ?i povas atingi per sia rigardo. Multon ?i volus scii, sed la fratinoj ne povis doni al ?i respondon je ?io, kaj tial ?i demandadis pri tio la maljunan avinon, kiu bone konis la pli altan mondon, kiel ?i nomadis la landojn super la maro.
- Se la homoj ne dronas, demandis la virineto de maro, ?u ili tiam povas vivi eterne, ?u ili ne mortas, kiel ni tie ?i sur la fundo de la maro?
- Ho jes, diris la maljunulino, ili anka? devas morti, kaj la tempo de ilia vivo estas ankora? pli mallonga ol de nia. Ni povas atingi la a?on de tricent jaroj, sed kiam nia vivo ?esi?as, ni turni?as en ?a?mon kaj ni ne havas tie ?i e? tombon inter niaj karaj. Ni ne havas senmortan animon, ni jam neniam reveki?as al vivo, ni similas je la verda kreska?o, kiu, unu fojon detran?ita, jam neniam pli povas revivi?i. Sed la homoj havas animon, kiu vivas eterne, kiam la korpo jam refari?is tero. La animo sin levas tra la etero supren, al la brilantaj steloj! Tute tiel, kiel ni nin levas el la maro kaj rigardas la landojn de la homoj, tiel anka? ili sin levas al nekonataj belegaj lokoj, kiujn ni neniam povos vidi.
- Kial ni ne ricevis senmortan animon? mal?oje demandis la virineto de maro. Kun plezuro mi fordonus ?iujn centojn da jaroj, kiujn mi povas vivi, por nur unu tagon esti homo kaj poste preni parton en la ?iela mondo!
- Pri tio ?i ne pensu! diris la maljunulino, nia sorto estas multe pli feli?a kaj pli bona, ol la sorto de la homoj tie supre!
- Sekve mi mortos kaj disflui?os kiel ?a?mo sur la maro, mi jam ne a?dados la muzikon de la ondoj, ne vidados pli la belajn florojn kaj la luman sunon! ?u mi nenion povas fari, por ricevi eternan animon?
- Ne! diris la maljunulino, nur se homo vin tiel ekamus ke vi estus por li pli ol patro kaj patrino, se li alligi?us al vi per ?iuj siaj pensoj kaj sia amo kaj petus, ke la pastro metu lian dekstran manon en la vian kun la sankta promeso de fideleco tie ?i kaj ?ie kaj eterne, tiam lia animo transfluus en vian korpon kaj vi anka? ricevus parton en la feli?o de la homoj. Li donus al vi animon kaj retenus tamen anka? sian propran. Sed tio ?i neniam povas fari?i! ?uste tion, kio tie ?i en la maro estas nomata bela, vian voston de fi?o, ili tie supre sur la tero trovas malbela. ?ar mankas al ili la ?usta komprenado, tie oni devas havi du malgraciajn kolonojn, kiujn ili nomas piedoj, por esti nomata bela!
La virineto de maro ek?emis kaj rigardis mal?oje sian fi?an voston.
- Ni estu gajaj! diris la maljunulino, ni saltadu kaj dancadu en la tricent jaroj, kiujn la sorto al ni donas; ?i estas certe sufi?a tempo, poste oni tiom pli senzorge povas ripozi. Hodia? vespere ni havos balon de kortego!
Kaj ?i estis efektive belego, kiun oni sur la tero neniam vidas. La muroj kaj la plafono de la granda salono estis de dika, sed travidebla vitro. Multaj centoj da grandegaj konkoj, ru?aj kiel rozoj kaj verdaj kiel herbo, staris en vicoj sur ?iu flanko kun blue brulanta flamo, kiu lumigis la tutan salonon kaj tralumis e? tra la muroj, tiel ke la maro ?irka?e estis tute plena je lumo. Oni povis bone vidi ?iujn la sennombrajn fi?ojn, grandajn kaj malgrandajn, kiel ili alna?adis al la vitraj muroj; sur unuj la skvamoj ?ajnis purpuraj, sur aliaj ili brilis kiel oro kaj ar?ento.
En la mezo tra la salono fluis lar?a kvieta rivero, kaj sur ?i dancis la viroj kaj virinetoj de maro la? sia propra dol?a kantado. Tiel belajn vo?ojn la homoj sur la tero ne havas. La plej juna re?idino kantis la plej bele, oni apla?dadis al ?i, kaj por unu momento ?i sentis ?ojon en la koro, ?ar ?i sciis, ke ?i havas la plej belan vo?on en la maro kaj sur la tero. Sed balda? ?i denove komencis pensadi pri la mondo supra. ?i ne povis forgesi la belan re?idon kaj sian doloron, ke ?i ne havas senmortan animon kiel li. Tial ?i el?teli?is el la palaco de sia patro, kaj dum interne ?io kantadis kaj ?ojadis, ?i sidis malgaja en sia ?ardeneto. Tiam subite ?i eka?dis la sonon de korno penetrantan al ?i tra la akvo, kaj ?i ekpensis : ? nun li kredeble ?ipas tie supre, li, kiun mi amas pli ol patron kaj patrinon, li, al kiu mi pendas per ?iuj miaj pensoj kaj en kies manon mi tiel volonte metus la feli?on de mia vivo. ?ion mi riskos, por akiri lin kaj senmortan animon! Dum miaj fratinoj dancas en la palaco de mia patro, mi iros al la mara sor?istino. ?is hodia? mi ?iam sentis teruron anta? ?i, sed eble ?i povas doni al mi konsilon kaj helpon ?.
La re?idino eliris el sia ?ardeneto kaj rapidis al la bruanta akvoturnejo, post kiu lo?is la sor?istino. Sur tiu ?i vojo ?i anta?e neniam iris; tie kreskis nenia floro, nenia herbeto, nur nuda griza sabla tero sin etendis ?is la akvoturnejo, kie la akvo ?a?me batadis, turni?ante kiel bruantaj radoj muelaj, kaj ?ion, kion ?i kaptadis, tiregadis kun si en la profundegon. Inter tiuj ?i ?ion ruinigantaj akvaj turna?oj la re?idino devis trapa?i, por atingi la tera?on de la sor?istino, kaj tie ?i devis ankora? longe iri sur varma ?anceli?anta ?limo, kiun la sor?istino nomadis sia torfa?o. Post tiu staris ?ia domo en la mezo de stranga arbaro. ?iuj arboj kaj arbeta?oj estis polipoj, duone besto duone kreska?o, ili elrigardis kiel centkapaj serpentoj, kiuj kreskis el la tero; ?iuj bran?oj estis longaj ?limaj brakoj kun fingroj kiel fleksaj vermoj, kaj ?iu membro sin movadis, de la radiko ?is la plej alta supro. ?ion, kion ili povis en la maro kapti, ili ?irka?volvadis fortike, por jam neniam ?in ellasi. La malgranda re?idino kun teruro haltis anta? tiu ?i arbaro; ?ia koro batis de timego; ?i jam estis preta iri returne, sed ?i ekpensis pri la re?ido kaj pri la akirota homa animo kaj fari?is denove kura?a. Siajn longajn, libere defalantajn harojn ?i alligis fortike ?irka? la kapo, por ke la polipoj ne povu per tio ?i ?in ekkapti, la amba? manojn ?i almetis kruce al la brusto kaj rapide iris anta?en, kiel fi?o rapidanta tra la akvo, inter la teruraj polipoj, kiuj etendadis post ?i siajn fleksajn brakojn kaj fingrojn. ?i rimarkis, kiel ?iu el ili objekton unu fojon kaptitan tenis forte per centoj da malgrandaj brakoj, kiel per feraj ligiloj. Homoj pereintaj en la maro kaj falintaj al la fundo elrigardadis kiel blankaj ostaroj el la brakoj de la polipoj. En la brakoj ili tenis partojn de ?ipoj kaj kestojn, ostarojn de bestoj surteraj kaj, kio ?ajnis al la re?idino la plej terura - virineton de maro, kiun ili estis kaptintaj kaj sufokintaj.
Jen ?i venis al granda, preska? ?ie kovrita de ?limo, placo en la arbaro, kie grandaj grasaj maraj serpentoj sin volvadis kaj montradis sian abomenan blankflavan ventron. En la mezo de la placo staris domo, konstruita el la blankaj ostoj do homoj pereintaj en la maro; tie sidis la sor?istino de la maro kaj man?igadis testudon el sia bu?o, kiel la homoj donas sukeron al kanarieto. La malbelajn grasajn serpentojn de la maro ?i nomadis siaj amataj kokidoj kaj lasis ilin ludi sur sia granda sponga brusto.
- Mi jam scias, kion vi volas! diris la sor?istino, tre malsa?e! Tamen via volo estos plenumita, ?ar ?i ?etos vin en malfeli?on, mia bela re?idineto. Vi volus liberi?i de via fi?a vosto kaj por tio havi du trabojn por la irado, kiel la homoj, por ke la juna re?ido enami?u en vin kaj vi ricevu lin kaj senmortan animon! ?e tio ?i la sor?istino ridis tiel la?te kaj malbele, ke la testudo kaj la serpentoj falis sur la teron. Vi ne povis veni en pli oportuna tempo. Morga? post la levi?o de la suno mi jam ne povus al vi helpi, ?is ree pasus jaro. Mi kuiros al vi trinka?on, kun kiu vi ankora? anta? la levi?o de la suno devas na?i al la tero, sidi?i sur la bordo kaj eltrinki la trinka?on; tiam via fi?a vosto turni?os en tion, kion la homoj nomas graciaj piedoj, sed ?i doloros, ?i estos al vi, kiel se akra glavo vin tran?us. ?iuj, kiuj vin vidos, diros, ke vi estas la plej bela homa esta?o, kiun ili vidis. Restos al vi via facila flugetanta irado, nenia dancistino povos flirtadi tiel gracie kiel vi, sed ?e ?iu pa?o, kiun vi faros, vi sentos, kiel vi pa?us sur akran tran?ilon. Se vi volas ?ion ?i elteni, tiam mi al vi helpos!
- Jes! diris la virineto de maro kun tremanta vo?o kaj pensis pri la re?ido kaj pri la ricevota animo.
- Sed memoru, diris la sor?istino, se vi unu fojon fari?is homo, vi jam neniam pli povas refari?i virineto de maro! vi jam neniam pli povos sin mallevi tra la akvo al viaj fratinoj kaj al la palaco de via patro, kaj se vi ne akiros la amon de la princo, tiel ke li pro vi forgesu patron kaj patrinon, alligi?u al vi per ?iuj siaj pensoj kaj ordonu al la pastro, ke tiu metu viajn manojn en la liajn tiel, ke vi fari?u edzo kaj edzino, tiam vi ne ricevos senmortan animon! Je la unua mateno post lia edzi?o kun alia via koro dis?iri?os kaj fari?os ?a?mo sur la maro.
- Mi ?in volas! diris la virineto de maro kaj ?i estis pala kiel la morto.
- Sed vi devas anka? pagi al mi! diris la sor?istino, kaj ne malmulton mi postulas. Vi havas la plej belan vo?on el ?iuj tie ?i sur la fundo de la maro, per ?i vi esperas tie ensor?i la re?idon, sed la vo?on vi devas doni al mi. La plej bonan, kion vi posedas, mi volas ricevi por mia kara trinka?o! Mian propran sangon mi ja devas doni por ?i, por ke la trinka?o fari?u akra, kiel glavo amba?flanke tran?anta!
- Sed se vi prenos de mi mian vo?on, diris la virineto de maro, kio do tiam restos al mi?
- Via bela ekstera?o, diris la sor?istino, via flugetanta irado kaj viaj parolantaj okuloj, per kiuj vi jam povas malsa?igi homan koron. Nu, ?u vi perdis la kura?on? Eletendu vian malgrandan langon, kaj mi detran?os ?in por mia peno kaj vi ricevos la karan trinka?on!
- ?i fari?u! diris la virineto de maro, kaj la sor?istino metis la kaldronon, por kuiri la sor?an trinka?on. Pureco estas duono de vivo! ?i diris kaj elfrotis la kaldronon per la serpentoj, kiujn ?i kunligis en unu tuberon. Poste ?i gratis al si mem la bruston kaj engutigis en la kaldronon sian nigran sangon. La vaporo formis la plej strangajn flgurojn, tiel ke estis terure ilin vidi. ?iun momenton la sor?istino metis novajn objektojn en la kaldronon, kaj kiam ?i komencis bone boli, estis tute, kiel se plorus krokodilo. Fine la trinka?o estis preta; ?i elrigardis kiel la plej klara akvo.
- Jen ricevu ?in! diris la sor?istino kaj detran?is al la virineto de maro la langon; la virineto nun jam estis muta, povis jam nek kanti nek paroli.
- Se la polipoj volos vin kapti, kiam vi iros returne tra mia arbaro, diris la sor?istino, ?prucu sur ilin nur unu solan guton de tiu ?i trinka?o, tiam iliaj brakoj kaj fingroj disfalos en mil pecojn! Sed tion ?i la re?idino ne bezonis, la polipoj timigite sin retiris de ?i, kiam ili vidis la brilantan trinka?on, kiu lumis en ?ia mano kiel radianta stelo. Tiel ?i balda? pasis la arbaron, la mar?on kaj la akvoturnejon.
?i povis vidi la palacon de sia patro; la tor?oj en la granda salono de dancado estis estingitaj; tie certe jam ?iuj dormis, tamen ?i ne kura?is iri al ili nun, kiam ?i estis muta kaj la koro volis dis?iri?i al ?i de mal?ojo; ?i en?teli?is en la ?ardenon, derompis floron de la bedoj de ?iuj siaj fratinoj, ?etis al la palaco milojn da kisoj per la fingroj kaj levi?is tra la mallume-blua maro supren.
La suno ankora? ne estis levi?inta, kiam ?i ekvidis la palacon de la re?ido kaj supreniris sur la belega marmora ?tuparo. La luno lumis mirinde klare. La malgranda virineto de maro eltrinkis la brule akran trinka?on, kaj estis al ?i, kiel se amba?akra glavo trairus tra ?ia delikata korpo, ?i perdis la konscion kaj falis kiel mortinta. Kiam la suno eklumis super la maro, ?i veki?is kaj sentis fortan doloron, sed rekte anta? ?i staris la aminda juna re?ido, kiu direktis sur ?in siajn okulojn nigrajn kiel karbo, tiel ke ?i devis mallevi la siajn, kaj tiam ?i rimarkis, ke ?ia fi?a vosto perdi?is kaj ?i havis la plej graciajn malgrandajn blankajn piedetojn, kiujn bela knabino nur povas havi. Sed ?i estis tute nuda, kaj tial ?i envolvis sin en siajn densajn longajn harojn. La re?ido demandis, kiu ?i estas kaj kiel ?i venis tien ?i, kaj ?i ekrigardis lin per siaj mallumebluaj okuloj kviete sed anka? tiel malgaje, ?ar paroli ?i ja ne povis. Tiam li prenis ?ian manon kaj kondukis ?in en la palacon. ?e ?iu pa?o, kiun ?i faris, estis al ?i, kiel la sor?istino anta?diris, kiel se ?i pa?us sur akrajn pinglojn kaj tran?ilojn, sed ?i elportadis ?in volonte. Sub la mano de la re?ido ?i supreniris facile kiel akva veziko sur la ?tuparo, kaj li kaj anka? ?iuj aliaj admiris ?ian gracian flugetantan iradon.
Multekostaj vestoj el silko kaj muslino estis nun donitaj al ?i, en la palaco ?i estis la plej bela el ?iuj, sed ?i estis muta, povis nek kanti nek paroli. Belaj sklavinoj, vestitaj en silko kaj oro, eliradis kaj kantadis anta? la re?ido kaj liaj gepatroj. Unu kantis pli agrable ol ?iuj aliaj, kaj la re?ido apla?dis kaj ridetis al ?i; tiam la virineto de maro fari?is mal?oja, ?i sciis, ke ?i mem kantus multe pli bele. Ho! ?i diris al si mem, se li nur scius, ke, por esti ?e li, mi fordonis je eterne mian vo?on!
Jen la sklavinoj ekdancis belegajn flugetajn dancojn sub la plej bela muziko; tiam la virineto de maro levis siajn belajn blankajn brakojn, stari?is sur la pintoj de la fingroj piedaj kaj ekflugetis sur la planko, dancante kiel ankora? neniu dancis. ?e ?iu movo ?ia beleco pli multe elmontri?adis, kaj ?iaj okuloj parolis pli interne kaj pli profunde al la koro, ol la kantado de la sklavinoj.
?iuj estis ensor?itaj de ?i, aparte la re?ido, kiu nomis la re?idinon lia amata trovitino, kaj ?i dancis senhalte, kvankam ?iufoje, kiam ?ia piedo tu?is la plankon, ?ajnis al ?i, kiel ?i ekpa?us sur akran tran?ilon. La re?ido diris, ke ?i estu ?iam apud li, kaj ?i e? ricevis la permeson dormi sur velura kuseno anta? lia pordo.
Li lasis fari al ?i viran vesta?on, por ke ?i povu akompanadi lin anka? sur ?evalo. Ili rajdadis tra la bonodoraj arbaroj, kie la verdaj bran?oj tu?adis iliajn ?ultrojn kaj la birdetoj kantadis inter la fre?aj folioj. ?i levadis sin kun la re?ido sur la altajn montojn, kaj kvankam ?iaj graciaj piedetoj sangadis, ?i tamen ridadis je tio ?i kaj sekvadis lin ?is ili ekvidadis la nubojn preterflugantaj profunde sub ili, kiel se ?i estus amaso da birdoj, iranta al la fremdaj landoj.
En domo, en la palaco de la re?ido, ?i iradis, kiam en la nokto la aliaj dormis, sur la lar?an marmoran ?tuparon kaj malvarmigadis siajn brulantajn piedojn en la malvarma akvo de la maro kaj tiam ?i pensadis pri siaj parencoj en la profunda?o.
En unu nokto ?iaj fratinoj venis, reciproke tenante sin per la brakoj; ili kantis, na?ante super la akvo, tre malgajajn melodiojn. ?i faris al ili signon, kaj ili ?in rekonis kaj rakontis, kiel profunde ?i ilin ?iujn mal?ojigis. De tiu tempo ili vizitadis ?in ?iun nokton, kaj en unu nokto ?i rimarkis en granda malproksimeco la maljunan avinon, kiu jam de tre longa tempo ne estis sin levinta al la supra?o de la maro, kaj la re?on de la maro kun sia krono sur la kapo. Ili etendis al ?i la manojn, sed amba? ne kura?is veni tiel proksime al la tero, kiel la fratinoj.
De tago al tago la re?ido ?in ?iam pli ekamadis, li amis ?in, kiel oni povas nur ami bonan belan infanon, sed fari ?in re?ino tio ?i neniam venis al li en la kapon, kaj tamen ?i ja devis fari?i lia edzino, ?ar alie ?i ne ricevus senmortan animon, sed devus en la mateno de lia edzi?o fari?i ?a?mo sur la maro.
?u vi ne amas min pli ol ?iun? kvaza? paroladis la okuloj de la re?idineto, kiam li ?in prenadis en siajn brakojn kaj kisadis ?ian belan frunton.
- Jes, vin mi amas la plej multe! diris la re?ido, ?ar vi havas la plej bonan koron, vi estas al mi la plej multe aldonita kaj vi estas simila je unu juna knabino, kiun mi unu fojon vidis, sed jam kredeble neniam revidos. Mi estis sur ?ipo, kiu rompi?is; la ondoj alpelis min al tero proksime de sankta pre?ejo, en kiu multaj junaj knabinoj faris la meson. La plej juna el ili trovis min tie sur la bordo kaj savis al mi la vivon; nur du fojojn mi ?in vidis. ?i estus la sola knabino, kiun mi povus ami en tiu ?i mondo, sed vi estas simila je ?i, vi preska? forpremas ?ian figuron en mia animo. ?i apartenas al la sankta pre?ejo, kaj tial vin sendis al mi mia bona feli?o; neniam ni disi?os unu de la alia!
- Ha! li ne scias, ke mi savis al li la vivon! pensis la re?idineto, mi portis lin trans la maro al la arbaro, kie staras la pre?ejo; mi rigardis lin post la ?a?mo kaj atendis, ?u ne venos al li ia homo. Mi vidis la belan knabinon, kiun li amas pli ol min! La virineto de maro profunde ?emis, plori ?i ne povis. La knabino apartenas al la sankta pre?ejo, li diris, neniam ?i elvenos en la mondon, ili neniam renkontos unu la alian, mi estas apud li, mi vidas lin ?iutage, mi lin flegos, mi lin amos, mi oferos al li mian vivon!
Sed jen la re?ido devis edzi?i kaj ricevi kiel edzino la filinon de la najbara re?o; tial oni pretigis tian belan ?ipon. La re?ido veturas, oni diras, por ekkoni la landojn de la najbara re?o, sed efektive ?i estas farata por rigardi la filinon de la najbara re?o; grandan sekvantaron li devis kunpreni. La virineto de maro balancis la kapeton kaj ridetis; ?i konis la pensojn de la re?ido pli bone ol ?iuj aliaj. ? Mi devas veturi! li diris al ?i, mi devas rigardi la belan re?idinon; miaj gepatroj ?in postulas, sed por preni ?in kiel fian?ino, tion ili ne volas min devigi. Mi ne povas ?in ami! ?i ne estas simila je la bela knabino en la pre?ejo, je kiu vi estas simila. Se mi iam devus elekti fian?inon, tiam la elekto pli volonte falus sur vin, mia muta trovitineto kun la parolantaj okuloj! ? ?e tio li ?in kisis sur ?ia ru?a bu?o, ludis kun ?iaj longaj haroj kaj metis sian kapon al ?ia koro, kaj pli vive ?i ekrevis pri homa feli?o kaj pri senmorta animo.
- Vi ja ne timas la maron, vi, muta infano, li demandis, kiam ili staris sur la belega ?ipo, kiu devis lin veturigi al la lando de la najbara re?o, kaj li rakontis al ?i pri ventegoj kaj senventeco, pri mirindaj fi?oj en la profunda?o kaj kion la subakvi?istoj tie vidis, kaj ?i ridis ?e lia rakontado, ?ar ?i sciis ja pli bone ol ?iu alia pri la fundo de la maro.
En luna nokto, kiam ?iuj dormis, krom la direktilisto apud sia direktilo, tiam ?i sidis sur la rando de la ?ipo kaj senmove rigardis malsupren tra la klara akvo, kaj ?ajnis al ?i, kvaza? ?i vidas la palacon de sia patro; sur la plej alta turo de tiu palaco staris la maljuna avino kun la ar?enta krono sur la kapo kaj rigardadis sendeturni?e tra la ondanta akvo al la kilo de la ?ipo. Jen ?iaj fratinoj elna?is el la interna?o de la maro, rigardadis ?in malgaje kaj kunerompadis la blankajn manojn. ?i faris al ili signojn, ridetis kaj volis rakonti, ke ?io iras bone kaj feli?e, sed la servanto de la ?ipo alproksimi?is al ?i kaj la fratinoj subakvi?is, tiel ke li pensis, ke la blanka, kion li vidis, estis nur ?a?mo sur la maro.
Je la sekvanta mateno la ?ipo enna?is en la havenon de la belega ?efurbo de la najbara re?o. ?iuj sonoriloj de pre?ejoj sonoris, kaj de la altaj turoj eksonis trumpetoj, dum la soldatoj kun etenditaj standardoj kaj brilantaj bajonetoj staris orditaj en parado. ?iu tago estis pasigata feste. Baloj kaj kolekti?oj sekvis unu la alian, sed la re?idino ankora? ne estis, ?i estis edukata, kiel oni diris, malproksime en unu sankta mona?ejo, kie ?i lernadis ?iujn re?ajn virtojn. Fine ?i alveturis.
La virineto de maro brulis de deziro vidi ?ian belecon kaj devis konfesi, ke personon pli belan kaj ?arman ?i neniam ankora? vidis. ?ia ha?to estis delikata kaj travidebla kaj post la longaj mallumaj okulharoj ridetis paro da nigrabluaj fidelaj okuloj.
- Vi ?i estas! ?oje ekkriis la re?ido, vi, kiu min savis, kiam mi ku?is malviva sur la bordo de la maro! kaj li premis ?in kiel sian ru?i?antan fian?inon en siaj brakoj. Ho, mi estas tro feli?a, li diris al la virineto de maro. La plej bona, kiun mi neniam esperis atingi, estas al mi plenumita. Vi ?ojos je mia feli?o, ?ar vi min amas la plej multe! La virineto de maro kisis al li la manon, kaj jam nun estis al ?i, kiel ?i sentus, ke ?ia koro dis?iri?as. La mateno de la edzi?o de la princo devis ja alporti al ?i la morton kaj turni ?in en ?a?mon sur la maro.
?iuj sonoriloj de la pre?ejoj sonoris, la heroldoj rajdadis tra la tuta urbo kaj sciigadis la fian?i?on. Sur ?iuj altaroj brulis bonodora oleo en multekostaj ar?entaj lampoj. La pastroj balancadis la fumilojn kaj la gefian?oj donis unu al la alia la manon kaj ricevis la benon de la episkopo. La virineto de maro staris en silko kaj oro kaj tenis la trena?on de la vesto de la fian?ino, sed ?ia orelo ne a?dis la festan muzikon, ?ia okulo ne vidis la sanktan ceremonion, ?i pensis pri sia nokto de la morto, pensis pri ?io, kion ?i perdis en tiu ?i mondo.
Ankora? en tiu sama vespero la gefian?oj iris sur la ?ipon; la pafilegoj tondris, ?iuj flagoj sin movadis en la aero, kaj en la mezo de la ?ipo estis konstruita re?a tendo el oro kaj purpuro kaj provizita je la plej belaj kusenoj, sur kiuj devis ripozi la gefian?oj en la trankvila malvarmeta nokto.
La vento blovis la velojn kaj la ?ipo glitis facile kaj sen forta ?anceli?ado sur la klara maro. Kiam fari?is vespero, oni ekbruligis kolorajn lampojn kaj la maristoj dancis gajajn dancojn sur la ferdeko. La virineto de maro tiam ekmemoris tiun vesperon, kiam ?i je la unua fojo suprenna?is el la maro kaj vidis tian saman belegecon kaj ?ojon, kaj nun ?i sin turnadis en la danco, flugetante kiel flugetas la hirundo, kiam ?i estas persekutata, kaj ?iuj admirante apla?dadis al ?i, neniam ankora? ?i dancis tiel belege. Kvaza? akraj tran?iloj tran?adis en ?iaj delikataj piedoj, sed ?i ?in ne sentadis, ?ar pli multe ?i tran?adis al ?i la koron. ?i sciis, ke ?i estas la lasta vespero, ke ?i lin vidas, lin, por kiu ?i forlasis la amikojn kaj hejmon, fordonis sian belegan vo?on kaj ?iutage suferadis malfacilajn dolorojn, dum li ?in e? la plej malmulte ne scietis. ?i estis la lasta nokto, ke ?i enspiradis tiun saman aeron, kiel li, kaj vidadis la profundan maron kaj la bluan stelan ?ielon. Eterna nokto sen pensado kaj son?ado ?in atendis, ?ar ?i ne havis animon kaj jam neniam povis ?in ricevi. ?io sur la ?ipa estis plena je ?ojo kaj gajeco, multe ankora? post la mezo de la nokto; ?i ridetadis kaj dancadis kun pensoj de morto en sia koro. La re?ido kisis sian belan fian?inon kaj ?i ludis kun liaj nigraj haroj kaj brako en brako ili iris en la belegan tendon por ripozi.
Fari?is trankvile kaj malla?te sur la ?ipo, nur la direktilisto staris apud la direktilo; la virineto de maro metis siajn blankajn brakojn sur la randon de la ?ipo kaj rigardadis al oriento, atendante la ?ielru?on de mateno. ?i sciis, ke la unua radio de la suno estos ?ia alportanto de morto. Tiam ?i ekvidis siajn fratinojn levi?antajn el la maro, ili estis palaj kiel ?i mem, iliaj longaj belaj haroj jam ne movadis sin en la vento, ili estis detran?itaj.
- Ni donis ?in al la sor?istino, por ke ?i donu helpon kaj por ke vi ne devu morti en tiu ?i nokto! ?i donis al ni tran?ilon, jen ?i estas! Vi vidas, kiel akra ?i e?tas? Anta? ol la suno levi?os, vi devas ?in enpu?i en la koron de la re?ido, kaj kiam lia varma sango ?prucos sur viajn piedojn, tiam viaj piedoj kunkreski?os en unu fi?an voston kaj vi denove fari?os virineto de maro, vi povos veni al ni en la maron kaj vivi viajn tricent jarojn, anta? ol vi fari?os malviva sala ?a?mo de la maro. Rapidu, rapidu! Li a? vi devas morti anta? la levi?o de la suno. Nia maljuna avino mal?ojas tiel, ke la blankaj haroj al ?i elfalis, kiel niaj falis sub la tondilo de la sor?istino. Mortigu la re?idon kaj revenu! Rapidu! ?u vi vidas la ru?an strion sur la ?ielo? Post kelkaj minutoj levi?os la suno kaj vi devos morti! Kaj ili strange kaj profunde ek?emis kaj mallevi?is en la akvon.
La re?idineto de maro fortiris la purpuran kurtenon anta? la tendo kaj vidis, kiel la bela fian?ino dormas, tenante sian kapon sur la brusto de la re?ido, kaj ?i klini?is, kisis lin sur la bela frunto, suprenrigardis al la ?ielo, kie la ru?o de la mateno ricevadis ?iam pli brulantan koloron, ekrigardis la akran tran?ilon kaj direktis ree siajn okulojn sur la re?idon, kiu en la son?o elparoladis la nomon de sia fian?ino, - ?i sola vivis en liaj pensoj - kaj la tran?ilo tremis en la manoj de la virineto de maro . . . sed jen ?i ?etis ?in malproksime for en la ondojn, kiuj ru?e eklumis, kie falis la tran?ilo; elrigardadis, kiel se gutoj de sango ?prucus supren el la akvo.
Ankora? unu fojon ?i ekrigardis la re?idon per rigardo duone estingita, ?etis sin de la ?ipo en la maron kaj sentis, kiel ?ia korpo sin turnis en ?a?mon.
Nun la suno levi?is el la maro, kviete kaj varme falis ?iaj radioj sur la malvarman malvivan ?a?mon de la maro kaj la re?idineto de maro sentis nenion de la morto. ?i ekvidis la sunon kaj proksime super ?i flugetis centoj da travideblaj belegaj esta?oj; ?i povus tra ili vidi la blankajn velojn de la ?ipo kaj la ru?ajn nubojn sur la ?ielo. Ilia vo?o estis kiel sonorado de sferoj, sed tiel spiritia, ke nenia homa orelo povis ?in a?di, kiel anka? nenia tera okulo povis vidi tiujn ?i ?ielajn esta?ojn. Sen flugiloj ili sin portadis tra la aero danke sian propran facilecon. La virineto de maro vidis, ke ?i havas korpon tian kiel ili, kiu ?iam pli kaj pli sin levadis el la ?a?mo.
- Al kiu mi venis? ?i demandis, kaj ?ia vo?o sonis kiel la vo?o de la aliaj esta?oj, tiel spirite, ke nenia tera muziko povas ?in reprezenti.
- Al la filinoj de la aero! respondis la aliaj. La virino de maro ne havas senmortan animon kaj neniam povas ?in ricevi, se ne prosperis al ?i akiri la amon de homo. De fremda potenco dependas ?ia eterna ekzistado. La filinoj de la aero anka? ne havas senmortan animon, sed ili povas ?in akiri al si mem per bonaj faroj. Ni flugas al la varmaj landoj, kie la brulanta spiro de la pesta aero mortigas la homojn; tie ni blovetados malvarmeton. Ni disetendas la bonodoron de la floroj tra la aero kaj alportas refre?i?on kaj sani?on. Se ni en la da?ro de tricent jaroj penadis fari ?ion bonan, kion ni povas, tiam ni ricevas senmortan animon kaj prenas parton en la eterna feli?o de la homoj. Vi, malfeli?a virineto de maro, el la tuta koro ?iam laboradis al tiu sama celo kiel ni, vi suferis kaj paciencis, vi levi?is nun al la mondo de la spiritoj de la aero, nun vi povas mem akiri al vi post tri centjaroj senmortan animon per bonaj faroj!
La virineto de maro levis siajn travideblajn brakojn al la luma suno kaj je la unua fojo ?i sentis larmojn. Sur la ?ipo denove regis bruo kaj vivo; ?i rimarkis, kiel la re?ido kun sia bela fian?ino ?in ser?as, malgaje ili direktis siajn okulojn sur la ondantan ?a?mon, kiel se ili scius, ke ?i ?etis sin en la maron. Nevidate ?i kisis la frunton de la fian?ino, ridetis al la re?ido kaj levis sin kun la aliaj infanoj de la aero al la rozeru?a nubo, kiu na?is en la aero.
- Post tricent jaroj ni tiel transflugetos en la regnon ?ielan!
- E? pli frue ni povas tien veni! diris unu el la spiritoj de la aero. Nevidate ni enflugetas en la domojn de la homoj, kie estas infanoj, kaj por ?iu tago, en kiu ni trovas bonan infanon, kiu faras ?ojon al siaj gepatroj kaj meritas ilian amon, Dio mallongigas al ni nian tempon de provado. La infano ne scias, kiam ni flugas tra la ?ambro, kaj kiam ni el ?ojo pro tiu infano ridetas, tiam niaj tricent jaroj perdas unu jaron, sed se ni vidas malbonkondutan kaj malbonan infanon, tiam ni devas plori larmojn de mal?ojo, kaj ?iu larmo aldonas al nia tempo de provado unu tagon!
* * *